Doorlooptijd: oneindig

Als ik een offerte maak voor een Lean implementatie, staat in mijn offerte: “Doorlooptijd: oneindig”. Daarmee bedoel ik niet dat ik een opdracht voor het leven heb gescoord. Ik lever pas klantwaarde als ik mezelf overbodig kan maken en de organisatie in staat is zichzelf te helpen. Maar de opmerking “Doorlooptijd: oneindig” betekent dat je met Lean management nooit meer stopt.

Lean wordt vaak gezien als een project, programma, of soms een aantal methoden en technieken. Niets is minder waar. Lean is een levenshouding, een filosofie, een cultuur. Zonder zweverig te willen worden, zal ik je vertellen waarom.

Japanse bedrijfscultuur

Lean komt uit Japan, waar de cultuur wezenlijk anders is dan bij ons. Belangrijke verschillen in bedrijfscultuur zijn bijvoorbeeld:

• Het denken op lange termijn in plaats van het boeken van snel resultaat
• Jezelf ten dienste stellen van het collectief, versus het individueel streven naar persoonlijk voordeel
• Nadruk op het leveren van klantwaarde tegenover het streven naar winstmaximalisatie

Lean principes

Bij het ontwikkelen van de Lean methodiek ontstond een aantal Lean basisprincipes. Ik noem er hieronder enkele. Alle instrumenten, technieken en methoden die in Lean worden gebruikt, vloeien voort uit deze principes. Deze principes zijn dus leidend en de methoden en technieken helpen hierbij.

Waarde leveren voor de klant

Niet aandeelhouders, maar klanten zijn het hoogste doel. Ik heb MT-vergaderingen meegemaakt waarin het woord klant niet één keer is genoemd. Je kunt je oprecht afvragen waar de focus dan ligt. Natuurlijk moet er winst worden gemaakt, maar altijd door klantwaarde te leveren, en niet ten koste van de klant.

Respect voor mensen

Alleen mensen hebben verbeterkracht. Je bedrijfspand, machines en automatiseringssysteem resulteren slechts in een status quo, een ontwikkelingsstilstand. In Lean organisaties besteden medewerkers creativiteit en energie aan verbeteringen voor de klant, het proces en de onderneming.

Eenvoud

Als ik vertel over Lean, zeggen mensen vaak: “Dat klinkt heel simpel. Is het echt zo eenvoudig?” Ja, de meeste Lean-instrumenten zijn eenvoudig en gebaseerd op Gezond Boeren Verstand. En ze werken!
Veel Lean verbeteringen kosten weinig geld, maar zijn van het type “plakband, touwtje en paperclip”. En pas als het werkt, vervang je het door een duurzamere versie.

Standaardisatie

Standaardisatie maakt productie voorspelbaar. Zo krijg je minder schommelingen in kwaliteit. Ook is het eenvoudiger om medewerkers in te werken of te laten rouleren.

Kwaliteit bij de bron

Lean gelooft niet in controles achteraf. Kwaliteit wordt bij de bron ingebouwd. Het proces wordt zo ingericht dat fouten niet kunnen voorkomen.

Betrek de werkvloer

Lean maakt gebruik van de denkkracht van de mensen op de werkvloer. Het meeste denkwerk wordt niet door het management en stafafdelingen gedaan, en zeker niet in een ivoren toren. Er wordt juist goed geluisterd naar de medewerkers. En die leveren ook de meeste verbeterideeën. Het management begeleid en faciliteert vooral.

Continu verbeteren

Een Lean organisatie is een lerende organisatie. De huidige stand van zaken kan altijd beter. En dat wordt dan ook altijd nagestreefd. Dáár wordt energie, tijd en geld in gestoken.

De reis is het doel

Lean gaat dus over continu verbeteren. Een voortdurend streven naar perfectie. En omdat perfectie onbereikbaar is, is het streven hiernaar een eeuwigdurende reis zonder eindpunt. Niet het eindpunt is het doel, maar de reis.

Hee, waar heb ik dat meer gehoord? O ja, dat ging over geluk. Het doel is niet gelukkig worden, maar gelukkig zijn. In het hier en nu, met wat je hebt en met iedereen om je heen.
Als de reis – die je leven is – je gelukkig maakt, dan is “gelukkig worden” niet meer het doel van de reis.

Hè bah, is het toch weer zweverig geworden.