Jidoka: in één keer goed

Stel: je maakt een heerlijk diner klaar voor je partner en wat vrienden.

In de keuken lijkt het allemaal goed te gaan. Je denkt wel dat je iets vreemds ruikt, maar je kan niet zo snel vinden waar het vandaan komt. Uiteindelijk is alles klaar, de tafel is feestelijk gedekt: mooi tafelkleed, prachtig servies en de kaarsjes branden knus. Iedereen gaat aan tafel, wijn wordt ingeschonken en tijdens het eten is het gezellig. Uiteindelijk komt het dessert op tafel. Mensen nemen een hapje en… kijken niet alsof ze het lekker vinden.

Vreselijke smaak

Als je zelf proeft, blijkt het dessert vreselijk te smaken. Dus dàt was die vreemde geur. Je vindt het vreselijk, met name voor je gasten. Natuurlijk nemen ze je het niet kwalijk, maar je zou liever door de grond zakken.

Natuurlijk kook je niet zo. Je proeft regelmatig en zodra je iets vreemds ruikt of proeft, onderzoek je direct wat de oorzaak kan zijn. En dan zou je in dit geval direct een nieuw dessert gemaakt hebben.

Alleen eindcontrole

Toch zie ik regelmatig dat er bij organisaties alleen een eindcontrole wordt ingebouwd. Zo worden foute producten er pas aan het einde van het proces uitgehaald. Zo heb je veel energie gestoken in het afmaken van een fout product. Dat is zinloos, zonde en volgens Lean termen een regelrechte verspilling.

Hoe doen Lean-organisaties dat?

Volgens Lean moet je kwaliteit inbouwen bij de bron. Jidoka noemen we dat in het Japans. Dat betekent bijvoorbeeld:

• Controles voegen nooit waarde toe voor de klant. En een eindcontrole alleen heeft geen zin. Dan wordt vóór die controle doorgeproduceerd met al slechte producten.
• Elke medewerker is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het product wat hij in zijn processtap aflevert. Als dat niet aan de eisen voldoet of er is een probleem, dan moet het direct worden opgelost. In Lean productieomgevingen kennen we hiervoor het Andon-signaal. Andon is Japans voor waarschuwingslamp. Het geeft aan dat er een probleem is. Als de medewerker het signaal gebruikt, krijgt hij of zij zo snel mogelijk hulp. En kan het niet op tijd worden opgelost, dan heeft de medewerker het recht, en zelfs de plicht, de productie stil te leggen. Onder geen beding wordt doorgeproduceerd met een foutief product.
• Bij het oplossen van problemen wordt gezocht naar de grondoorzaak door middel van de 5xWhy techniek. Zo wordt er niet aan symptoombestrijding gedaan.
• Door middel van Poka Yoke wordt ervoor gezorgd dat fouten maken onmogelijk wordt. Daar vertel ik volgende week meer over.
• En natuurlijk ga je uit van standaardisatie. De basis van kwaliteit. Zo wordt ervoor gezorgd dat het leveren van kwaliteit bijna geen moeite kost.

Jouw etentje

En als je dit nu eens toepast bij jouw etentje?

• Natuurlijk zorg je voor verse ingrediënten, direct van de markt.
• Je zou regelmatig proeven hoe het smaakt. En is er een vreemde geur of smaak, dan ga je direct kijken wat er aan de hand is. Desnoods roep je je partner (Andon) om te helpen een nieuw toetje te maken en desnoods zet je het vuur van de andere gerechten laag (productie stilleggen).
• Als je heel voorspelbaar wil koken, dan zet je alvast alles afgewogen klaar, liefst al per gerecht gesorteerd (Poka Yoke)
• En zodra je de oorzaak van het vieze dessert hebt gevonden, zorg je dat het voortaan niet meer voor kan komen. Je zoekt net zolang naar de oorzaak totdat je de echte grondoorzaak hebt gevonden, en neemt die weg.
• En natuurlijk zorg je voor goede ingrediënten en een recept dat iedereen simpel kan gebruiken. (standaardisatie)

Probeer het ook maar eens toe te passen bij jou in de organisatie. Ik ben heel benieuwd hoe het je vergaat.

Veel succes en tot volgende week. Enneh: eet smakelijk.