De drie-eenheid: Muda, Mura en Muri
Veel mensen kennen Lean van de 8 verspillingen. En ja, die zijn heel belangrijk bij het continu verbeteren van processen en de interne organisatie.
En toch zijn die 8 verspillingen maar één onderdeel van een groter geheel van drie ongewenste verschijnselen: de Japanse drie-eenheid Muda, Mura en Muri. De start van dit nieuwe jaar is een mooi moment om weer eens bij het begin te beginnen: een korte inleiding van deze “ongewenste drieling”, zullen we maar zeggen. Ik begin bij de bekendste.
Muda = Verspilling
Iedereen die wel eens in het Lean-lexicon is gedoken kent Muda: de 8 verspillingen. Er waren er eerst zeven, maar men vond “Verspilling van talent” ook belangrijk genoeg om als 8e verspilling in het rijtje te worden opgenomen.
Het idee van het tegengaan van verspilling is dat je al je activiteiten onderverdeelt in
- waardetoevoegend
- niet waardetoevoegend, maar noodzakelijk
- noch waardetoevoegend, noch noodzakelijk, dus: verspilling.
Als je deze activiteiten in een schema zet, zie je dit:
Kaasschaafmethode
Organisaties die kosten moeten besparen kiezen vaak voor een wat zwakke manier: de kaasschaafmethode. Dan doe je van al je activiteiten gewoon wat minder. Of dat nou onnodige activiteiten zijn (verspillingen) of die klanten belangrijk vinden (waardetoevoegend), maakt niet uit.
Met als resultaat: alles iets goedkoper (dus minder goed). Dus de waardetoevoegende activiteiten krimp je in en je laat een groot deel van de verspillingen in stand.
Verbeteren volgens Lean
Als je volgens Lean de verspillingen aanpakt, dan:
- Behoud je de waardetoevoegende activiteiten
- Verminder je de noodzakelijke activiteiten tot een verantwoord minimum
- Stop je met de verspillingen
Dan doe je dit:
Met als resultaat:
Dat ziet er toch heel wat beter uit?
Mura = Variatie
Niet alleen vraag en aanbod, maar ook het proces kent ongelijkmatigheid: variatie in vraag, in aanbod en in resultaten.
Voorbeelden:
- Variatie in vraag: in het voorjaar is er meer vraag naar tuinmeubelen
- Variatie in aanbod: er is maar ééns per jaar een oogst, maar de vraag naar appels gaat het hele jaar door.
- Variatie in het proces: aan het einde van een lange werkdag worden meer fouten gemaakt dan ’s morgens vroeg. Of: Hoe nauwkeurig een timmerman ook werkt: er kan zomaar een millimeter verschil in zijn zaagwerk zitten.
Het verminderen van variatie is een enorme bron van kostenbesparing. Want een machinepark dat is berekend op piekdrukte, kost veel meer dan één die doorlopend het gemiddelde produceert. En variatie in het proces zorgt voor veel fouten, afkeur tijdens de kwaliteitscontrole en “voor de zekerheid” maar extra produceren.
Muri – overbelasting
Overbelasting van mensen en middelen is cruciaal. Lean is een structurele, duurzame verbetermethode, die gericht is op de lange termijn. Daarbij hoort het zorgvuldig en duurzaam omgaan met mensen en middelen. Uitputten, overbelasten en besparen op onderhoud (ja, ook bij medewerkers) hoort daar niet bij.
De drie Mu’s hangen sterk samen en hebben grote invloed op elkaar. De komende weken behandel ik ze stuk voor stuk verder. Deze week kun je alvast beginnen met het kijken of je de drie Mu’s in jouw organisatie herkent. Ik ben benieuwd.